Bol Ayurveda

पंचामृत – आयुर्वेद नुसार त्वचेची काळजी घेण्याकरिता सर्वात महत्वाची ट्रीटमेंट – बोल आयुर्वेद, बरवा

आयुर्वेदाने आपल्याला सांगितलेली ,त्वचेची काळजी घेण्याच्या ट्रीटमेंटमध्ये सर्वात महत्त्वाची अशी कोणती स्किन केअर ट्रीटमेंट आहे?

पंचामृत… हा भारतीय संस्कृती आणि परंपरा मधील एक महत्त्वाचा घटक पदार्थ आहे. दूध,दही,तूप,मध आणि साखर. देवांना दाखवला जाणारा नैवेद्य आणि आपल्याला प्रसाद म्हणून दिला जाणारा पदार्थ. देवांकडून आलेले दैवी अमृतच जसं.

तुपामध्ये असलेल्या स्निग्धते मुळे शरीरा मधील आर्द्रता पुन्हा आणण्यामध्ये,टिकवून ठेवण्यामध्ये, त्वचा मऊ करण्यामध्ये सर्वात महत्त्वाचा घटक आहे.

पंचामृत हा आपली पचनसंस्था उत्तम होण्यासाठी तसेच मेंदूसाठी उत्तम टॉनिक म्हणून देखील काम करतो. वात आणि पित्त हे दोन दोष निवारण्यासाठी पंचामृताचा मोठा उपयोग होतो.

आयुर्वेद नुसार तुपाचे फायदे – बोल आयुर्वेद, बरवा

दुधाचा एक महत्वाचा उपपदार्थ ‘तूप’ हा देखील आहे. आपल्या रोजच्या आहारामध्ये तुपाचा वापर असावा, कारण तूप हे शरीरासाठी उपयुक्त आहे असं आयुर्वेद आपल्याला सांगतो.

पोषण आणि ताकद देणे. शरीराची होणारी झीज भरून काढणे. शरीराला थंडावा देणे आणि शरीराचे संतुलन सांभाळणे हे तूप तुमच्यासाठी करू शकतं.

तूप हे मेंदूसाठी उत्तम औषध आहे, जे बुद्धी वाढवणे आणि मेंदूची ताकद वाढवणे यासाठी काम करतं. डोळे आणि त्वचेसाठी अमृतच जणु.

तुपामध्ये असलेल्या स्निग्धते मुळे शरीरा मधील आर्द्रता पुन्हा आणण्यामध्ये,टिकवून ठेवण्यामध्ये, त्वचा मऊ करण्यामध्ये सर्वात महत्त्वाचा घटक आहे.

दूध व दूधाचे फायदे आरोग्य व सौंदर्य वाढविण्या करता – बोल आयुर्वेद, बरवा स्किन थेरपी

नैसर्गिक, पूर्णान्न, शरीरासाठी आरोग्यपूर्ण घटका युक्त, सौंदर्य वाढवणारा साधा सोपा घटक , सांगता येईल कोणता आहे?

दूध… दूध हे पूर्णान्न आहे. शरीरासाठी पोषक, दोष निवारक, ताकत वाढवणारं आणि अत्यंत गुणकारी असं. जसं शरीराच्या आत घेण्यासाठी उत्तम तसंच शरीराच्या बाहेर वापरण्यासाठी देखील. त्वचेला उत्तम टॉनिकच.

त्वचा हे एक स्पर्शनेंद्रीय आहे. स्पर्शनेंद्रियाचा आणि “वाता” चा खूप जवळचा संबंध आहे. दूध हे वातशामक आणि स्निग्ध असल्यामुळे त्वचेसाठी खूपच हितकारक आहे. त्वचेचे संरक्षण करणारे जे काही घटक आहेत जसे विटामिन ए, विटामिन डी लॅक्टिक असिड आणि बाकीचे काही विटामिन्स आणि प्रोटिन्स ही देखील आपल्याला दुधातून मिळतात

साखरेनी मिळवा सुंदर त्वचा – साखर युक्त फेस पॅक व एक्सफॉलिएटर – बोल आयुर्वेद, बरवा

तुम्हाला आवडो किंवा न आवडो तरी पण दुर्लक्ष न करता येण्याजोगा घटकपदार्थ.

अगदी खरं! त्वचेला वरून लावण्यासाठी साखरेचा चांगला उपयोग असतो.दुधात मिसळलेली साखर थोडीशी रवाळ असतानाच जर त्वचेवर लावली तर निस्तेज अशा त्वचेला चांगलासा उजाळा मिळतो. कारण साखरेचे स्फटिक हे उत्तम एक्सफोलिटर म्हणून काम करतात.

लिंबाचा रस आणि साखर देखील हेच काम एकत्र आल्यावर करतात.

साखर आणि गुलाब पाणी यांचा हलका शिडकावा आपल्या त्वचेला त्वरित टवटवीत बनवतो.

आयुर्वेद नुसार दह्याचे त्वचेसाठी फायदे – बोल आयुर्वेद, बरवा स्किन थेरपी

दूध आणि दुधाचे उपपदार्थ यामध्ये दही हा एक महत्त्वाचा घटक आहे. आपण आता बघुया आयुर्वेद कोणत्या प्रकारे दही हे त्वचेसाठी उत्तम आहे असे सांगतो. दुधातले सर्व गुणकारी घटक हे आपल्याला दह्यामध्ये देखील मिळतात. लॅक्‍टिक ऍसिड कॅल्शिअम, प्रोटीन आणि विटामिन डी हे दह्यामध्ये भरपूर प्रमाणात आढळतात.

दूध तसेच दही देखील रुक्ष आणि कोरड्या त्वचेसाठी अमृत आहे. हलक्या सुरकुत्या,निस्तेज निर्जीव त्वचा ही दह्याच्या वापराने पुन्हा ताजीतावानी रसरशीत दिसू लागते.

पित्त प्रकृतीची लक्षणे – बोल आयुर्वेद

लालसर गोरा रंग, सुकुमार कांती आणि शीघ्रकोपी? कोणत्या प्रकारच्या प्रकृतीच्या लक्षणांमध्ये ही लक्षणे येतात? आयुर्वेदाने व्यक्तींच्या सांगितलेल्या 3 प्रकृती पैकी ही लक्षणे आहेत “पित्त प्रकृतीच्या” व्यक्तींची. अजून कोणती लक्षणे आहेत जी समजली की आपल्याला देखील आपली प्रकृती सहजपणे समजून घेता येऊ शकते. याबद्दल ची अजून सखोल माहिती घेऊ या वैद्य छाया दांडेकर यांच्याकडून आणि माहीत करून घेऊया आपली प्रकृती नेमकी कोणती हे… पित्त प्रकृतीच्या लोकांची शरीरयष्टी मध्यम असते. वर्णन उत्तम लालसर गोरा आणि कांती सुकुमार तेजस्वी असते. अंग नेहमीच थोडे उष्ण असते. डोळे तांबूस पिंगट रंगाचे असतात तसेच केसांचा रंग देखील काळाभोर नसून पिंगट असतो. बुद्धी स्मृती आकलनशक्‍ती उत्तम असते.

Pitta Prakriti/Pitta Dosha

People of medium build, rosy, youthful skin generally have Pitta Prakriti. Their body temperature tends to be on the higher side. Their hair and eyes are not jet-black but a lighter shade of brown. They’re intelligent and sharp, powers of comprehension are excellent. And they are brave and compassionate, always ready to lend a helping hand.

They tend to get extremely hungry and thirsty often and also get very impatient when they don’t get food on time. And they get very angry, very quickly. They don’t like going out in the sun, get hot quickly and sweat copiously. So they prefer the opposite of all things hot – cooling sandalwood, cold milk or ghee always help.

मधाचे औषधी गुणधर्म – आयुर्वेद शास्त्रानुसार

मध हा खरतर वनस्पतिजन्य पदार्थ आहे, परंतु तो आपल्याला मिळतो ते मधमाशी या किटका मार्फत. म्हणून तो वनस्पतीजन्य आणि प्राणीजन्य असा दोन्ही प्रकारचा आहे. आयुर्वेद शास्त्रांमध्ये मधाचे आठ प्रकार सांगितले आहेत. हे आठ प्रकार ज्या प्रजातीच्या मधमाशा मध गोळा करतात त्यांचा प्रकारावरून पडले आहेत. मधामध्ये खूप सारे औषधी गुणधर्म आहेत.

१. मध हा कफ आणि पित्त कमी करतो.
२. घशाला, आवाजला उत्तम असा आहे. कफ, खोकला, दम लागणे अशा अनेक विकारांवर मध उपयोगी पडतो.

प्रोपोलिस किंवा मधूच्छिष्ट – स्किन केअर प्रॉडक्ट्स मध्ये सहसा न आढळणारा एक इन्ग्रेडिएंट

स्किन केअर प्रॉडक्ट्स मध्ये सहसा न आढळणारा एक इन्ग्रेडिएंट आहे. तो म्हणजे प्रोपोलिस किंवा मधूच्छिष्ट . आयुर्वेदशास्त्रामध्ये याच्या गुणधर्मांबद्दल माहिती लिहिलेली आढळते. म्हणून बरवाच्या नवीन अँटी-एजिंग क्रीम मध्ये या वैशिष्ठ्यपूर्ण घटकाचा वापर आम्ही रिसर्च नंतर केला आहे.

शेकडो वर्षांपासून आपल्या आयुर्वेदात सुद्धा या amazing ingredient चा वापर सांगितला आहे. तो कसा ते ऐकुया डॉ. छाया कडून….

मधमाशांच्या पोळ्यापासून मधा बरोबरच मेण किंवा मधूच्छिष्ट हा प्रकार आपल्याला मिळतो. जखमा भरून आणण्याचा उत्तम गुणधर्म त्यामध्ये आहे. या हीलिंग गुणधर्मामुळे ते अस्थी भग्न म्हणजेच बोनफ्रॅक्चर मध्ये हाड जुळवून आणण्यासाठी खूप उपयोगी पडते.

गुळ – आहारातील एक महत्त्वाचा पदार्थ

आजचा विषय गुळ – उसापासून बनवलेला गूळ हा साखर तयार होण्यापूर्वीचा एक महत्त्वाचा पदार्थ आहे. अनेक वर्षांपासून गूळ हा पौष्टिक आणि रुचकर म्हणून आपण आहारात वापरतो. तूप गुळ पोळी हे तर उत्तम पक्वान्न च आहे .

विविध पौष्टिक लाडू मध्ये बलवर्धक म्हणूनही गुळ वापरतात. एकूणच गूळ हा शरीराची ताकद ,बल आणि शक्ती वाढवणारा पदार्थ आहे. नव्या गुळा पेक्षा जुना गूळ हा श्रेष्ठ गुणधर्मांचा असतो. जुन्या गुळामुळे आपली भूक म्हणजे जाठराग्नी वाढतो, गूळ गोड असल्यामुळे पित्ताला आणि वाताला कमी करतो, पचायला हलका आहे,, तसेच रक्तशुद्धी व रक्तातील दोष कमी करतो.

गूळ हा तसा तीनही दोषांना शामक अशा गुणधर्मांचा आहे . वेगवेगळ्या अनुपान म्हणजे माध्यमां बरोबर दिल्याने गुळाचे वेगवेगळे गुण दिसतात .

हिवाळ्यातील आहार विहार

मुळात हिवाळा किंवा थंडी हा ऋतू शरीराचे बल,ताकद नैसर्गिकरित्या वाढवणारा असतो. आपण आहार आणि विहाराची थोडी काळजी घेतली तर तब्येत उत्तम ठेवण्यासाठी थंडी हा ऋतू एकदम परफेक्ट आहे. थंडीमध्ये शरिरात आधी बाह्य म्हणजे externally नक्की काय बदल होतात ते आधी पाहू.

1. अति गारठ्यामुळे हवेला एक कोरडेपणा आलेला असतो या शीत आणि रुक्ष गुणांमुळे आपली त्वचा आणि केस देखील कोरडे होऊ लागतात. त्वचा जास्त रुक्ष झाली तर तडकते किंवा फुटते. तेव्हा आधीच आपण त्वचेची काळजी घेतली पाहिजे. तीळ-खोबरेल तेल, गायीचे तूप ,कोकम बटर ,लोणी यांपैकी काहीही त्वचेवर नियमित लावल्याने त्वचा सुरक्षित राहते.

How to determine your Prakriti (vaata, pitta, kapha etc)?

Ayurveda speaks of a unique concept called Prakriti which could be loosely translated into English as constitution. Each of us has a unique constitution. The building blocks or doshas of our constitution are defined by Ayurveda as Vaat, Pitta and Kapha. Each one of us carries all three in unique proportions and has a significant impact on our physical, mental, emotional and character traits. There are 7 types of Prakritis defined by Ayurveda – Vaat, Pitta, Kapha, Vaat-Pittatmak, Pitta-Kaphatmak, Vaat-Kaphatmak and Tridoshaj.

प्रकृती – आयुर्वेद शास्त्रामधील एक महत्त्वाची संकल्पना

व्यक्ती तितक्या प्रकृती अशी एक सुंदर म्हण आहे. आयुर्वेद शास्त्रामधील काही विशेष संकल्पना पैकी प्रकृती ही एक महत्त्वाची संकल्पना आहे. (It’s a Unique Concept ) आपण प्रत्येक जण वेगवेगळे आहोत, जसे आपण वेगळे दिसतो तशीच आपली शारीरिक आणि मानसिक जडणघडण सुद्धा वेगळी असते. तिलाच आपण प्रकृती म्हणूयात. जन्मतःच प्रत्येकाची प्रकृती ठरते. आयुर्वेद शास्त्रामध्ये साधारणपणे सात प्रकारच्या प्रकृती सांगितल्या आहेत. वातप्रकृती ,पित्त प्रकृती, कफ प्रकृती ,वात-पितात्मक ,पित्त कफत्मक, वातकफात्मक आणि त्रिदोषज प्रकृती. खरं तर आपले शरीर चालवण्यासाठी वात-पित्त-कफ हे तीनही महत्त्वाचे आधारस्तंभ आवश्यक असतात. परंतु या तीन पैकी ज्या दोषाचे पर्सेंटेज थोडे अधिक असते त्यानुसार प्रकृती ठरते.

Benefits of Jaggery over Sugar

Jaggery is obtained before sugar is extracted from sugarcane. It’s been used for centuries as a nutritious and tasty ingredient in cooking. Jaggery with ghee and carbs like roti is an excellent source of energy food. It helps increase the overall health, stamina and strength in the body. Aged jaggery is supposed to be better than fresh jaggery as it sharpens the appetite. Because it is so scrumptiously sweet, it is easy to digest, and aids in the body’s blood purifying processes.Jaggery can help balance all three doshas.